Jak przetrwać upały?
Uff… Jak gorąco! W domu mam 25,5 st. C, na dworze jest ponad 31 st. C. Jak przetrwać w upalne dni?
Wiecie, że w ciągu dnia najwyższa temperatura występuje pomiędzy godziną 15 a 18, a nie jak się powszechnie sądzi – w południe? Jednak w tym, żeby w godz. 12-13 chronić się przed Słońcem jest sporo mądrości, bo największe promieniowanie UV notowane jest właśnie w tych godzinach.
Pewnie większość z Was zna te podstawowe zasady, które pomagają przetrwać, gdy żar się leje z nieba, ale na wszelki wypadek je przytoczę.
Jak przetrwać upały – dekalog:
1. Pij dużo wody, najlepiej niegazowanej (polecam zwykłą kranówkę!), co pomoże Ci uniknąć odwodnienia. Najlepiej pij małymi porcjami, ale często.
2. Ogranicz przebywanie w pełnym słońcu, bo w przeciwnym razie możesz dopuścić do przegrzania organizmu.
3. Na zewnątrz stosuj kremy z filtrem UV, które powinny uchronić Cię przed poparzeniem (najlepiej wybierz większy faktor, niż na pierwszy rzut oka wydaje Ci się, że powinnaś zastosować).
4. Jedz tylko lekkie posiłki, najlepiej regularnie, co sprawi, że nie obciążysz dodatkowo organizmu. Unikaj tłustych, smażonych i wysokokalorycznych dań, które dodatkowo obciążają i tak zmęczony upałem organizm. Tu też ważna uwaga: wysokie temperatury sprzyjają rozwojowi bakterii salmonelli, dlatego też należy unikać pokarmów z surowych jajek.
5. Nakrywaj głowę (świetne są kapelusze, które uchronią dodatkowo kark), pamiętaj o okularach przeciwsłonecznych z filtrem (nie takich za 5 zł z drogerii!).
6. Noś jasną, lekką i przewiewną odzież z naturalnych tkanin, która wspomoże właściwą termoregulację Twojego ciała.
7. Jeśli tylko możesz, unikaj wysiłku fizycznego. Jeśli ćwiczysz/pracujesz w prawdziwym upale, narażasz się na odwodnienie, utratę minerałów, przegrzanie organizmu i udar cieplny.
8. Pod żadnym pozorem nie zostawiaj dzieci i zwierząt w samochodzie, temperatura w nagrzanym aucie może sięgnąć nawet 60°C!
9. Unikaj alkoholu, bo ten odwadnia organizm. Nieprawdą jest, że najlepsze na taką pogodę jest zimne piwko. Warto też unikać picia… kawy oraz napojów zawierających duże ilości cukru, gdyż sprzyjają one odwodnieniu organizmu.
10. Jeśli nie musisz – po prostu nie wychodź z domu.
O tym, jak groźny jest upał, pewnie też wiecie: może prowadzić do odwodnienia oraz przegrzania organizmu, a nawet do wystąpienia udaru słonecznego lub cieplnego, który jest stanem zagrażającym zdrowiu, a nawet życiu. Objawy udaru to: zmęczenie, silne bóle i zawroty głowy, nudności, gorączka, szum w uszach, drgawki, wzrost temperatury ciała zagrażający życiu, większa częstotliwość bicia serca i oddechu. A czy zdajecie sobie sprawę, że upał wpływa również na układ nerwowy człowieka? Przez wysokie temperatury możemy być niezwykle zdenerwowani, albo też ospali. Upał także wpływa na poziom koncentracji i efektywność pracy. Dlatego też prowadząc auto należy częściej robić przerwy i odpoczywać w zacienionych miejscach, by złagodzić negatywny wpływ wysokich temperatur na koncentrację.
Uwaga na plaży!
Wiem, że latem wielu z nas zależy na pięknej opaleniźnie, ale w dni, gdy temperatura przekracza 30°C, należy ograniczyć opalanie. Zbyt długie przebywanie na słońcu jest szkodliwe dla organizmu, który łatwo może ulec przegrzaniu, a skóra poparzeniu. Jeśli porządnie nakremujesz się specyfikiem z filtrem, możesz (choć to i tak ryzykowne) poleżeć do maksymalnie 2 godzin.
Jeśli jesteś nad wodą, pamiętaj, że nie wolno gwałtownie wchodzić do niej bezpośrednio po opalaniu. Zanim zaczniemy pływać, najlepiej opłukać ciało wodą, do której wchodzimy i dopiero wtedy powoli się w niej zanurzyć.
Jak radzić sobie w nagrzanym domu?
Przede wszystkim w ciągu dnia należy zamykać okna, żaluzje i rolety, by ograniczyć napływ gorącego powietrza do pomieszczeń. Jest to szczególnie ważne po stronie nasłonecznionej. Rozumiem, że chcesz, aby dom był przewietrzony, ale podczas upałów okna należy otwierać nocą, kiedy temperatura jest niższa. I tu ciekawy sposób: ochłodzimy mieszkanie skuteczniej, jeśli firany zmoczymy w zimnej wodzie.
Pamiętaj, aby unikać skrajnych temperatur – jeśli w domu lub biurze masz dobry klimatyzator, nie powinnaś raptownie wychodzić na zewnątrz, gdzie panuje upał, bo narażasz się na szok termiczny (jest on szczególnie groźny dla starszych i bardzo młodych ludzi).
A co, jeśli klimatyzacji nie masz? Dobrym pomysłem jest ustawienie w pomieszczeniu, gdzie przebywamy, wiatraka. Daje on ulgę, ale przy tym pobiera dużo prądu. Uważaj, bo mocny strumień powietrza może powodować ból głowy, a nawet doprowadzić do zapalenia ucha. Ciekawa wskazówka: przed stojącym wentylatorem ustaw kilka plastikowych butelek z zamrożoną wodą, będzie mocno chłodził!
Pomyśl o klimatyzatorze przenośnym.
Dobrze jest nawilżyć powietrze w domu. Możesz to zrobić ustawiając obok otwartego okna miskę z wodą skropioną olejkiem eukaliptusowym lub sokiem z cytryny. Na kaloryferach warto rozłożyć mokre ręczniki lub prześcieradła. Warto zainwestować w profesjonalne nawilżacze powietrza, które kosztują kilkaset złotych.
Naturalna klimatyzacją są… rośliny! Wchłaniają one nadmiar dwutlenku węgla, a wydzielany przez nie tlen poprawia nasze samopoczucie. Warto więc do pomieszczenia, w którym przebywamy najczęściej, wstawić jak najwięcej kwiatów doniczkowych.
Pamiętaj, że włączone urządzenia domowe generują ciepło. Wyłączaj komputer, gdy z niego nie korzystasz, nie otwieraj lodówki bez powodu, wstrzymaj się z odkurzaniem. Nie rób też wielkiego prania i postaraj się jak najmniej… gotować i piec. Odpuść sobie wypieki i pyrkający godzinami na kuchence rosół. Sporo ciepła produkują zwykłe żarówki – warto zamienić je na świetlówki energooszczędne lub oświetlenie LED.
Czerwony alarm!
Jeśli odczuwasz zawroty głowy, osłabienie, niepokój lub dotkliwe pragnienie i ból głowy, przenieś się w możliwie chłodne miejsce. Zastosuj okłady: ręcznik wymoczony w zimnej wodzie lub specjalne kompresy przykładane na głowę, czy kark. Jeśli objawy nie ustępują, zadzwoń pod numer alarmowy 112.
Tekst: Karolina Osińska-Marcińczyk
Foto: Pixabay.com