Gdy emocje jadą rollercoasterem

Czy zdarzyło Ci się kiedyś mieć dni pełne energii, w których mogłaś/mogłeś przenosić góry, a zaraz potem takie, gdy najprostsze rzeczy wydawały się niewykonalne? Teraz wyobraź sobie, że te stany są skrajnie nasilone i wymykają się spod kontroli – to właśnie codzienność osób z chorobą afektywną dwubiegunową (ChAD).

ChAD jest podstępna. Lekarze często diagnozują inne psychiczne choroby zamiast niej i wtedy chory zmaga się ze skutkami niewłaściwego leczenia…

Czym jest choroba afektywna dwubiegunowa?
ChAD to zaburzenie psychiczne, które powoduje naprzemienne okresy manii (nadmiernej energii, euforii, gonitwy myśli) i depresji (przygnębienia, braku sił, wycofania z życia). Nie jest to „zwykła zmienność nastrojów” – wahania są intensywne, długotrwałe i wpływają na codzienne funkcjonowanie. Człowiek z chorobą afektywną dwubiegunową może w kilka chwil zniszczyć sobie życie.

Przykład?
Osoba w fazie manii może w ciągu kilku dni wziąć kilka kredytów, założyć firmę, zrobić remont mieszkania, wydać wszystkie oszczędności na spontaniczną podróż i zacząć kilkanaście nowych projektów. Czuje się genialna, niezwyciężona, nie śpi po nocach, mówi szybko i dużo.
A potem… nagle wpada w depresję. Nie ma siły wstać z łóżka, czuje się bezwartościowa, unika kontaktów z ludźmi, a świat traci kolory. Może podejmować próby samobójcze. Może być tak, że w depresji nie ma sił ich zrealizować, ale zaraz przychodzi mania, poczucie mocy i…

Skąd się bierze ChAD?
Przyczyny nie są do końca znane, ale naukowcy wskazują na:
* geny – jeśli ktoś w rodzinie miał ChAD, ryzyko jest większe.
* chemia mózgu – zaburzenia w działaniu neuroprzekaźników, np. serotoniny i dopaminy.
* stres i traumy – trudne przeżycia mogą wywołać pierwsze epizody choroby.

Czy da się to leczyć?
Tak! I to skutecznie!
Leki stabilizujące nastrój (np. lit, leki przeciwpadaczkowe) pomagają utrzymać równowagę.
Psychoterapia – uczy, jak rozpoznawać pierwsze objawy epizodów i radzić sobie z nimi.
Higiena życia – regularny sen, unikanie alkoholu i stresu to klucz do stabilności.

Czy osoby z ChAD mogą prowadzić normalne życie?
Oczywiście! Wiele osób z ChAD odnosi sukcesy, rozwija kariery, tworzy rodziny. Wśród znanych osób, które miały tę chorobę, są m.in. Vincent van Gogh, Catherine Zeta-Jones czy Winston Churchill.
Klucz? Odpowiednie leczenie i wsparcie bliskich.
Mit? Osoby z ChAD nie są „nieprzewidywalne” – jeśli dobrze zarządzają swoją chorobą, mogą funkcjonować jak każdy inny.

Podsumowując…
Choroba afektywna dwubiegunowa to nie wyrok. To wyzwanie, które można oswoić. Jeśli ktoś w Twoim otoczeniu zmaga się z ChAD – bądź wsparciem, nie oceniaj, pomóż zrozumieć, że leczenie naprawdę działa. Bo każdy zasługuje na życie w równowadze.