Jak walczyć ze stresem?
Stres zabija nas metodycznie i konsekwentnie. Narażeni na niego jesteśmy każdego dnia. Jak z nim walczyć? Jak wygrać ze stresem?
Jak pisze Philip G. Zimbardo:
(…) psychologów najbardziej interesują trzy ogólne pytania: Jak stres wpływa na nas pod względem fizycznym i psychicznym? Jak stresory powszechnie występujące w naszym społeczeństwie wpływają na nasze zdrowie? W jaki sposób możemy skuteczniej radzić sobie ze stresem[1]?
Czym jest stres?
Pojęcie to odwołuje się do potrzeb fizycznych lub psychicznych, wymagających zwiększonej reakcji organizmu. Stres może zostać wywołany jakąś zmianą w życiu codziennym, przy czym – im większa zmiana, tym większy stres. I nie ważne, czy zmiana jest pozytywna (urodzenie dziecka, zawarcie związku małżeńskiego), czy negatywna (rozwód, śmierć w rodzinie)[2].
Po co nam stres?
Znów oddam głos Philipowi G. Zimbardo:
Życie wolne od stresu nie stawiałoby przed nami żadnych wyzwań – żadnych trudności do pokonania, żadnych nowych obszarów do zdobycia i żadnego powodu, by rozwijać swoją inteligencję, czy doskonalić zdolności. Stres jest nieuniknioną częścią życia[3].
Skutki stresu
Oto tylko niektóre z najczęstszych zaburzeń, które mogą być wynikiem stresu lub pogłębić się pod jego wpływem:
- problemy psychiczne i emocjonalne, w tym lęk i depresja,
- astma,
- owrzodzenie jamy ustnej,
- dusznica i pewne inne schorzenia serca,
- wrzody żołądka lub dwunastnicy,
- wrzodziejące zapalenie okrężnicy,
- nieżyt kurczowy jelit,
- jąkanie się, choroby skóry, w tym egzema i łuszczyca,
- zanik miesiączkowania,
- niektóre formy utraty włosów[4].
Co jeszcze? Bulimia i anoreksja. Przyczyną zaburzeń bulimicznych jest dieta i chęć odchudzania, ale sprzyjać im mogą sytuacje stresowe, jak kłopoty w rodzinie, strata lub zmiana pracy. Na bulimię chorują osoby mające poczucie, że wszystkiemu muszą sprostać, a przy tym ładnie wyglądać[5]. Początki zaburzeń odżywiania mogą być związane ze stresującymi wydarzeniami życiowymi, może to być kłótnia w domu, choroba lub śmierć w najbliższej rodzinie, stres związany z egzaminami, zmiana pracy, rozwód lub zajście w ciążę[6]. Więcej o tym problemie napiszę w dziale „Okiem psychodietetyczki”.
Jak poradzić sobie ze stresem?
Pomocne mogą być ćwiczenia oddechowe:
Staraj się głęboko oddychać. W celu wytworzenia tego nawyku usiądź lub połóż się wygodnie i oddychaj powoli i głęboko przez minutę, licząc wdechy. Staraj się ograniczyć tempo oddychania do połowy normalnej liczby wdechów. Ćwicz to 2 razy dziennie[7].
A oto dziesięć kroków do osobistego dobrostanu:
- Uprawiaj regularnie ćwiczenia fizyczne.
- Jedz pożywne, zrównoważone posiłki (dużo warzyw, owoców i zbóż, mało tłuszczów i cholesterolu).
- Utrzymuj odpowiednią wagę.
- Śpij każdej nocy 7-8 godzin; codziennie odpoczywaj/relaksuj się.
- Używaj pasów bezpieczeństwa w samochodzie i kasku na rowerze.
- Nie pal papierosów i nie używaj narkotyków.
- Zachowaj umiar w piciu alkoholu lub nie pij go wcale.
- Angażuj się tylko w bezpieczny seks, z odpowiednią ochroną.
- Regularnie zgłaszaj się na wizyty kontrolne u lekarza ogólnego i dentysty; stosuj się do zaleceń lekarzy.
- Rozwijaj u siebie optymistyczne spojrzenie na życie i utrzymuj przyjaźnie dostarczające ci wsparcia[8].
Trudne? Nie tak bardzo, jakby się zdawało. Mnie się udaje, jak? O tym wkrótce w „Pamiętniku trzydziestoparolatki”.
Inne metody leczenia to:
- aromaterapia,
- homeopatia,
- biofeedback,
- masaż,
- muzykoterapia,
- joga i tai chi[9].
Po co walczyć ze stresem?
Philip G. Zimbardo, Robert L. Johnson i Vivian McCann opisują taki przypadek:
Jedno z badań zajmujących się tą kwestią dotyczyło grupy katolickich zakonnic w wieku od 75 do 95 lat. Badacze uzyskali dostęp do autobiografii, które te zakonnice napisały tuż przed wstąpieniem do zakonu (kiedy większość z nich miała dwadzieścia parę lat) i mierzyli treść emocjonalną tych prac. Każda jednostronicowa autobiografia była oceniana pod względem liczy użytych emocjonalnych słów – pozytywnych, negatywnych i neutralnych. Wystąpiły wyraźne różnice: zakonnice, które użyły najwięcej pozytywnych słów emocjonalnych, żyły przeciętnie 9,4 roku dłużej niż te, które wyrażały najmniej pozytywnych emocji[10]!
Warto? Warto!
Karolina Osińska-Marcińczyk
Przypisy:
[1] Ph. G. Zimbardo, Psychologia i życie, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa 1999, s. 484.
[2] T. Smith red), Lekarz domowy. Rodzinny poradnik medyczny, Ossolineum, Wrocław 1992, s. 175.
[3] Ph. G. Zimbardo, Psychologia i życie, op. cit., s. 485.
[4] T. Smith red), Lekarz domowy…, op. cit., s. 175.
[5] K. Wrotek, Zaburzenia odżywiania, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2007., s. 22.
[6] S. Abraham, D. Llevelyn-Jones, Bulimia i anoreksja. Zaburzenia odżywiania, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2001, s. 173.
[7] T. Smith (red), Lekarz domowy…, op. cit., s. 175.
[8] Ph. G. Zimbardo, R. L. Johnson, V McCann, Psychologia, kluczowe koncepcje, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa 2010, s. 197.
[9] Rodzinna encyklopedia zdrowia. Medycyna konwencjonalna, alternatywne metody leczenia, samoleczenie, Reader’s Digest, Warszawa 2003, s. 310-311.
[10] Ph. G. Zimbardo, R. L. Johnson, V McCann, Psychologia…, op. cit., s. 187-188.
Pingback: Okiem psychodietetyczki: Korzyści z uprawiania jogi – Mamkowo.pl – serwis dla rodziców
NIestety wrzody żołądka często są przyczyną złego samopoczucia oraz stresu. W celu łagodzenia ich objawów należy zgłosić się do poradni gastrologicznej oraz niezwłocznie rozpocząć leczenie.