Drugie urodziny: Co zmieniają w życiu dziecka?

Bunt dwulatka – słyszałaś o nim, prawda? „Terrible Twos” – tak nazywa dzieci w tym okresie Joanna Faber, współautorka poradnika „Jak mówić, żeby maluchy nas słuchały” (określenie to, oznaczające dosłownie „okropne dwulatki”, jest powszechne  w krajach anglojęzycznych). Moje dziecko ukończyło właśnie drugi rok życia. Co się zmieniło?

Przede wszystkim to, że mamy więcej nieprzespanych nocy… Syn już jakiś czas temu zaczął sam wychodzić z łóżeczka niemowlęcego, więc przeprowadziliśmy go do „dorosłego” łóżka. W okolicy drugich urodzin okazało się, że często budzi się z płaczem. Podczas snu dzieci „porządkują” w główkach wszystko, czego doświadczyły w ciągu dnia. A tych doświadczeń w życiu dwulatka jest cała masa! Nic dziwnego więc, że maluch wybudza się, niespokojnie śpi, wierci się, czy też wstaje w środku nocy.

To taki okres i należy go przeżyć, dając maluszkowi wsparcie. Dwulatek zaczyna akcentować swoje zdanie i musimy mu na to pozwolić!

Joanna Faber, nauczycielka i specjalistka w dziedzinie edukacji, córka Adele Faber, współautorki „biblii wychowania”, czyli kultowego poradnika „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły” też była zaskoczona, gdy jej dzieci stały się „krnąbrnymi” dwulatkami. I podkreśla, że z małymi dziećmi należy się bawić – sprawić, żeby przedmioty „mówiły” (czyli odstawiamy teatrzyk pacynkowy za pomocą łyżki, widelca, rajstopek…) oraz dawać im wybór, a nie polecenie. Kto lubi rozkazy? Na pewno nie dwulatek[1]!

Wydaje nam się, że dwulatki to takie zbuntowane istotki. Ten „bunt” jednak nie bierze się z humorów, tylko z rozwoju. Dziecko zauważa, że jest odrębną od rodziców istotą, że może o sobie stanowić. I zaczyna sprawdzać, co mu się opłaca, a co nie. Nie z wyrachowania. Po prostu: testuje otoczenie, aby jak najlepiej przygotować się do życia.

Amerykański lekarz pediatra i autor ponad dwustu naukowych publikacji, Thomas Berry Brazelton, prowadzący w USA program telewizyjny „What Every Baby Knows” („Co każde dziecko wie”) pisze o dwulatkach, że mają one duże poczucie pewności siebie (a przynajmniej: powinny mieć), są ciekawe świata, koncentrują się na zabawkach, identyfikują się z płcią kulturową i zdradzają oznaki prawo- lub leworęczności[2].

W ciągu dwóch lat życia dziecko wiele się nauczyło. Na przykład, że krzyk i płacz to świetne metody, aby przywołać ukochaną mamę. Będzie więc tę metodę wciąż wykorzystywać. Co wtedy? Przemawiaj do niego spokojnie i ciepło, dowiedz się, na czym polega problem[3].

Większości dwulatków buzia się nie zamyka. Potrafią używać czasowników do tworzenia krótkich zdań, zaczynają dodawać przymiotniki – np. mówiąc „Ładna sukienka”. Może się zdarzyć jednak, że maluch w tym wieku jeszcze nie mówi. Brazleton pisze, że jeśli dziecko jeszcze nie mówi, ale używa zrozumiałych gestów oraz mimiki twarzy i języka ciała do wyrażenia tego, czego chce, to potrafi się komunikować i nie powinno być opóźnione intelektualnie[4]. Warto jednak skonsultować sprawę z logopedą i być może zbadać słuch.

Co zmieniają drugie urodziny? Wiele! Nasze dziecko nie jest już nieporadnym szkrabem, tylko dzieckiem, które coraz więcej czynności wykonuje samodzielnie. Istotką, która uczy się codziennie tysiąca nowych rzeczy – obserwując otoczenie, naśladując zachowania najbliższych. Stwórzmy mu bezpieczne środowisko.

Nie przywiązuj za dużo wagi do stłuczonych przedmiotów, nie stwarzaj dziecku niepotrzebnych granic – tylko ten, kto jest ciekawy, będzie mądry! Zanim kategorycznie zabronisz mu łapania noża czy nożyczek – pozwól mu zapoznać się z „niebezpiecznymi” przedmiotami pod Twoją kontrolą[5].

Nie możemy w kółko tylko powtarzać: „Nie!”, „Nie wolno!”, „Zostaw to!”, bo nasze dziecko niczego się nie nauczy (oprócz tego, że niczego mu nie wolno).

Masz z tym problem? Weź trzy głębokie wdechy. Albo dziesięć. Twoje dziecko staje się coraz doroślejsze.

Karolina Osińska-Marcińczyk

Przypisy:

[1] Zobacz też: Karolina Osińska-Marcińczyk, Zabaw malucha, a będzie Cię słuchał!, Mamkowo.pl, http://www.mamkowo.pl/zabaw-malucha-a-bedzie-cie-sluchal/.

[2] Thomas B. Brazelton, Joshua D. Sparrow, Rozwój dziecka. Od 0 do 3 lat, GPW, Sopot 2013, s. 208-209.

[3] Carola Shuster-Brink, Patricia Mennen, Eva Rosch, Elisabeth Veit, Poradnik młodych rodziców. Ciąża. Poród. Karmienie. Pielęgnacja. Choroby. Wychowanie, Świat Książki 1997, s. 234.

[4] Thomas B. Brazelton, Joshua D. Sparrow, Rozwój dziecka…, op. cit., s. 2014.

[5] Carola Shuster-Brink, Patricia Mennen, Eva Rosch, Elisabeth Veit, Poradnik młodych…, op. cit., s. 235.